گفت و گویی با مولف کتاب "بررسی ترجمه های انگلیسی قرآن کریم"

چندی پیش انتشارات کانون زبان ایران کتابی تحت عنوان A Survey of  English Translations of the Holy Qur’an  منتشر کرد، مولف این کتاب دکتر ساسان بالغی زاده عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس پژوهش کانون زبان ایران است. برای آشنایی بیشتر با این کتاب و مولف آن گفت و گویی با وی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

از خودتان برایمان بگویید و این که از چه سالی و چگونه همکاری تان را با کانون زبان ایران شروع کردید؟

ساسان بالغی زاده هستم، مدرک دکترای آموزش زبان انگلیسی از دانشگاه تهران دارم و هم اکنون به عنوان دانشیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی در دانشگاه شهید بهشتی مشغول به فعالیت هستم. از پاییز سال 1372 یعنی از زمانی که 23 سال سن داشتم به عنوان مدرس زبان انگلیسی در کانون زبان ایران مشغول به کار شدم و از سال 1377 نیز به عنوان کارشناس در امور آزمون سازی و تهیه و تدوین مطالب درسی با دفتر معاونت پژوهش همکاری دارم.

درباره ی کتاب A Survey of  English Translations of the Holy Qur’an  برای ما توضیح دهید؟

این کتاب بیشتر یک کتاب درسی دانشگاهی تلقی می شود، هر چند که می تواند مورد استفاده ی هر زبان آموز علاقه مند به ترجمه های قرآن کریم نیز باشد. هدف از تهیه این کتاب پر کردن خلا موجود در این زمینه بوده، البته ناگفته نماند که در زمینه‌ی بررسی ترجمه های قرآن کریم به زبان انگلیسی تا به حال دو جلد کتاب ارزشمند توسط انتشارات سمت به قلم جناب آقای دکتر منافی به چاپ رسیده و سالهاست که مورد استفاده قرار گرفته است، اما همانطور که گفته شد تعداد کتاب های از این دست بسیار معدود بوده و خلا آن احساس می شود. این کتاب با رویکردی جدید و ارائه‌ی نمونه‌ی ترجمه های جدید تر تهیه شده و برای درس "بررسی آثار ترجمه شده اسلامی" در مقطع کارشناسی گرایش های مختلف رشته‌ی زبان انگلیسی قابل استفاده است.

  این کتاب در چند بخش تهیه شده و هر بخش به چه موضوعی می پردازد؟

کتاب شامل یک فصل مقدماتی و دوازده فصل اصلی است. فصل مقدماتی به معرفی نمونه کار هریک از دوازده مترجم در قالب ارائه‌ی ترجمه سوره حمد به زبان انگلیسی می پردازد؛ به عبارت دیگر مخاطبان اصلی کتاب با دوازده ترجمه‌ی مختلف از سوره‌ی حمد به زبان انگلیسی آشنا شده و سپس به نقد و بررسی هریک می پردازند. بدین ترتیب هدف درس مقدماتی آشنا سازی خوانندگان کتاب با یک نمونه کار کوچک (ترجمه‌ی سوره حمد) از ترجمه های هریک از دوازده مترجم منتخب است.

سپس هر یک از درس های آتی کتاب به معرفی نمونه‌ی ترجمه های یک مترجم در قالب یک مضمون واحد می پردازد. به عنوان مثال درس اول در ارتباط با نمونه هایی از ترجمه‌ی "محمد پیکتال" با عنوان "فضل خداوند" است، زیرا آیات ارائه شده همگی در ارتباط با الطاف بیکران خداوند به انسان است. درس دوم مرتبط با نمونه هایی از ترجمه‌ی "عبدالله یوسف علی" با عنوان "خلقت حضرت آدم (ع)" است و به همین ترتیب سایر فصل های کتاب به معرفی نمونه آثار سایر مترجمان در قالب عناوین مختلف نظیر قصص پیامبران، درسهایی از قرآن و غیره می پردازد.

  در این کتاب ترجمه های چه کسانی مورد بررسی قرار گرفته است؟

در کتاب دوازده ترجمه‌ی قرآن کریم به زبان انگلیسی معرفی شده است. ترجمه ها به گونه ای انتخاب شده اند که دارای ویژگی خاصی باشند، به عنوان مثال ترجمه‌ی"میر احمد علی" به عنوان یک ترجمه‌ی‌ شاخص از علمای شیعه و یا ترجمه "آرتور آربری" به عنوان یک نمونه ترجمه‌ی سبک مدار و یا ترجمه‌ی "ایروینگ" به عنوان یک نمونه ترجمه‌ی شاخص در آمریکای شمالی انتخاب شده است. از دیگر ملاک های انتخاب ترجمه ها، ایرانی بودن آنها نیز بوده به طوری که چند نمونه از آثار مترجمان ایرانی نظیر ترجمه‌ی مرحومه "طاهره صفار زاده" و استاد "فضل الله نیک آیین" نیز در کتاب گنجانده شده است.

  بخش Reflection در پایان هر بخش به چه منظور ارائه گردیده است؟

هدف از این بخش طرح سوالاتی بوده تا خوانندگان را به تفکر بیشتری در مورد نقاط ضعف یا قوت آثار ترجمه شده ترغیب نماید.

 علاقه مندان به مطالعه این کتاب باید از چه سطحی از زبان انگلیسی برخوردار باشند تا بتوانند آن را به خوبی درک کنند؟

همانطور که قبلا اشاره شد مخاطبان اصلی این کتاب دانشجویان دوره کارشناسی زبان انگلیسی در دانشگاه ها هستند اما علاوه بر آن ها کلیه زبان آموزان انگلیسی در سطح متوسط پیشرفته به بالا می توانند از مطالب آن استفاده نمایند.

  برایمان از انتخاب تان به عنوان استاد نمونه در دانشگاه شهید بهشتی بگویید؟

این مراسم هر سال در تمامی دانشگاه ها هم زمان با بزرگداشت روز معلم برگزار می گردد که طی آن مدرسان برتر ویا به عبارتی اساتید نمونه هر واحد معرفی و تشویق می شوند. ملاک اصلی برای این انتخاب عواملی مانند میزان رضایت دانشجویان از نحوه‌ی تدریس استاد، میزان مشارکت استاد در برنامه های کاری واحد مربوطه و تولیدات علمی استاد در طول یک سال تحصیلی است. خوشبختانه امسال با یاری خداوند بنده به عنوان یکی از مدرسان برتر دانشگاه شهید بهشتی انتخاب شدم. 

ضمن تبریک به شما برای کسب این موفقیت ارزشمند، از شما سپاسگزاریم که پاسخگوی سوالات ما بودید، اگر صحبت خاصی باقی مانده است بفرمایید؟