گفت و گویی با معاون پژوهش و برنامه ریزی کانون زبان ایران پیرامون
تغییر محتوای کتاب های درسی کانون زبان ایران

با توجه به برنامه‌ی تغییر محتوا و روش آموزشی در بخش انگلیسی بزرگسالان به عنوان یکی از مهمترین محورهای فعالیت کانون زبان ایران گفت و گویی با دکتر ساسان بالغی زاده، معاون پژوهش و برنامه ریزی کانون زبان ایران انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:

پروژه‌ی تغییر محتوای کتاب های کانون زبان ایران از چه زمانی شروع شده است؟

پروژه‌ی تغییر محتوای کتاب های کانون زبان از سال 1394 با سنجش و تحلیل نیازهای آموزشی و تهیه سند آسیب شناسی سیستم آموزش زبان انگلیسی بخش بزرگسالان شروع شد. این سند حول سه محور اصلی سیلابس و برنامه‌ی درسی، روش تدریس و مواد آموزشی تهیه شده است. بر اساس مراحل نیازسنجی و آسیب شناسی و تحلیل تحولات آموزش زبان و بسته های آموزشی روز دنیا، اهداف دوره جدید با رویکرد بومی تبیین و یک برنامه جامع برای طراحی محتوا از سطوح ابتدایی تا پایانی بخش انگلیسی بزرگسالان تدوین شد.  

این سند آسیب شناسی با چه هدفی تهیه شده است؟

در این سند آسیب شناسی تلاش کردیم تا به نقاط قوت، نقاط ضعف و راه حل های پیشنهادی در هر یک از محورهای ذکر شده بپردازیم. در ارتباط با تغییر کتاب های درسی به چهار راه حل دست یافتیم، راه حل اول این بود که تغییرات صوری در کتاب های فعلی ایجاد نماییم و بعضی از متونی که به روز نبوده و از لحاظ اطلاعات علمی با وضعیت دنیای امروز همخوانی ندارند را تغییر دهیم. در این راه حل شاکله‌ی اصلی کتاب ها حفظ شده و برای بهتر شدن وضعیت تنها مسکنی در کتاب ها تزریق می شود.

در راه حل دوم ریشه‌ای تر عمل می شود، به این ترتیب که در این راه حل بنیان کتاب، سیلابس ها، ساختار گرافیکی و... به طور کلی تغییر پیدا می کنند. این راه حل تا مدت‌ها سیستم کانون زبان را متحول می نماید و می توان مدت طولانی تری از این کتاب ها استفاده کرد بدون این که نیاز به تغییرات کوتاه مدت دیگری داشته باشد. البته باید در نظر داشت که راه حل ذکر شده زمان‌بر خواهد بود و به کار و تلاش بسیار زیادی نیاز دارد.

راه حل سوم یک راه حل میانی و بینابینی است و تجربه آن را قبلا در کانون زبان در مدل کتاب های High Intermediate داشته ایم، در این روش بومی سازی بر روی یک بسته‌ی جدید آموزشی صورت می گیرد و محتوا مطابق با ذائقه‌ی فرهنگی زبان آموزان تهیه می‌شود. نقطه‌ی قوت این روش این است که ما را سریع به هدف می رساند اما نقاط ضعفی نیز دارد مانند این که ما از هویت سازمانی خود مبنی بر تولید کتاب های خاص کانون زبان فاصله می‌گیریم و این که ممکن است این بسته توسط ناشران دیگر نیز افست شده و مورد استفاده قرار گیرد که در این صورت بسته‌ی آموزشی انحصاری کانون زبان نخواهد بود.

راه حل چهارم از لحاظ اجرا کمی دوردست به نظر می رسد. در این راه حل تیمی از کارشناسان کانون زبان ایران همراه با تیمی از یکی از ناشران معتبر بین المللی به اتفاق نظر رسیده تا یک بسته‌ی آموزشی مشترک تولید کنند.

از بین این چهار راه حل ذکر شده ما راه حل دوم را علی رغم سختی هایی که دارد انتخاب کرده ایم.

درباره نمونه درسی که آماده شده است برایمان بگویید و این که در حال حاضر کار در چه مرحله ای قرار دارد؟

 پس از تبیین اهداف دوره و اهداف هر سطح، شاخص‌های یادگیری برای هر درس تعریف شد. بر این اساس یک نمونه درس در سطح کتاب Elementary1 تهیه و برای تمام مراکز آموزشی استان ها ارسال شده است. قرار است سند آسیب شناسی به همراه این نمونه درس در هسته‌های آموزشی - پژوهشی استان ها مورد بررسی و نقد کارشناسان و مدرسان قرار گیرد و بازخورد آن برای ما ارسال شود. البته بررسی نمونه درس محدود به اعضا هسته نمی شود و سایر مدرسان و کارشناسان علاقه مند هم می توانند نظرات خود را از طریق هسته‌ی آموزشی – پژوهشی استان ارسال نمایند. در نظر داریم بعد از این که نمونه درس و سند آسیب شناسی توسط کارشناسان و مدرسان مورد بررسی قرار گرفت جلسه‌ای نیز با تعدادی از کارشناسان و مدرسان داشته باشیم. همچنین آماده‌ی پذیرش نظرات کارشناسان و مدرسان از کلیه‌ی مراکز آموزشی نیز هستیم.

تمام تلاش ما بر این است که به روند انجام این کار شتاب بیشتری دهیم و بتوانیم کتاب Elementary1 را از زمستان وارد سیستم آموزشی نماییم و بعد از آن نیز به صورت پلکانی این کار را ادامه دهیم.

چرا این تغییرات را از کتاب های Basic شروع نکرده اید؟

تحلیل ما از کتاب های Basic نشان داد که این کتاب ها از نظر تاریخ تولید از کتاب های Elementary جدیدتر هستند و از نظر محتوا نیز نقاط قوت آن ها به مراتب بیشتر از نقاط ضعف آن ها است. علاوه بر این، تحلیل سیلابس و محتوای این دوره ها نشان می دهد که روند ارائه‌ی مطالب با اهداف جدید و شاخص های یادگیری که در برنامه درسی جدید بازتعریف شده است تا حد زیادی همخوانی و تناسب دارد. بر همین اساس از وضعیت مطلوب‌تری برخوردارند. برای همین تصمیم بر این شد تا با توجه به مشکلاتی که در کتاب های Elementary وجود دارد این تغییرات ابتدا در این کتاب ها صورت بگیرد.